- Μαραθώνας
- Πεδινή κωμόπολη (υψόμ. 30 μ., 4.399 κάτ.) της νομαρχίας Ανατολικής Αττικής. Βρίσκεται ΒΑ της Αθήνας και ΝΑ της ομώνυμης τεχνητής λίμνης, σε εύφορη πεδιάδα και είναι τοπικό αγροτικό και τουριστικό κέντρο. Αποτελεί έδρα του ομώνυμου δήμου.
Η λίμνη κατασκευάστηκε την περίοδο 1926-31, έχει χωρητικότητα 42.000.000 κ.μ. και το φράγμα της έχει ύψος 54 μ. Αποτελούσε για πολλά χρόνια την αποκλειστική πηγή ύδρευσης της Αθήνας και συνεχίζει να έχει μεγάλη σημασία ακόμη και μετά την εκμετάλλευση άλλων υδάτινων πόρων.
Το περίφημο χάλκινο άγαλμα εφήβου, που χρονολογείται στο 340-320 π.Χ. · ανασύρθηκε τυχαία με τα δίχτυα των ψαράδων στον όρμο του Μαραθώνα και είναι γνωστό ως «παιδί του Μαραθώνα» (Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Αθήνα).
Ο τύμβος των μαραθωνομάχων είναι το σημαντικότερο μνημείο στην πεδιάδα του Μαραθώνα. Εδώ έχουν θάψει οι Αθηναίοι τα οστά των 192 μαχητών που έπεσαν στην ιστορική μάχη.
* * *ο (AM Μαραθών, -ῶνος, ὁ, Α και Μαραθών, ἡ [μάραθο]περιοχή στην ανατολική παραλία τής Αττικής, ένας από τους μεγάλους αρχαίους δήμους τής Αττικής, που ίσως ονομάστηκε έτσι επειδή ήταν κατάφυτος από μάραθο.
Dictionary of Greek. 2013.